Een verslag aan de frontlinie van de demonstraties in Hong Kong
Hoe is het om aan de frontlinie te staan tijdens de demonstraties in Hong Kong? Fotograaf Lisa Chiu reist af naar de demonstraties in Hong Kong en legt de werkelijkheid vast.
Vorig jaar staat gemarkeerd als het jaar van het protest. In Hong Kong ging ook dit nieuwe decennium van start met een massademonstratie. Tienduizenden inwoners liepen een mars, in de hoop op meer democratie.
Voor Lilith Magazine selecteerde Chui een miniserie van de foto’s die ze maakte. Ook schreef ze een persoonlijk verslag, over hoe het is om zich aan de frontlinie van de demonstraties te bevinden.
De aanleiding
De demonstraties in Hongkong zijn al een paar maanden aan de gang. Een wetsvoorstel voor een nieuwe uitleveringswet is aanleiding geweest voor de demonstraties. Het voorstel zou het de autoriteiten van Hongkong mogelijk moeten maken om verdachte van een misdrijf uit te leveren aan landen waarmee het geen uitleveringsakkoord heeft. Tegenstanders vrezen dat critici en activisten hierdoor uitgeleverd zullen worden aan China. Inmiddels heeft Carrie Lam, de hoogste bestuurder, het wetsvoorstel ingetrokken, maar de protesten gaan door. Ik ging erheen om de betogers te fotograferen.
‘Gelukkig heb ik geleerd van mijn eerdere ervaringen aan de frontlinie’
Het is niet mijn eerste keer aan de frontlinie en gelukkig heb ik geleerd van mijn eerdere ervaringen. Ik heb geleerd dat het handig is om je als fotograaf zichtbaar te kleden als pers, daarom heb ik mijn gele pers jas bij me. De eerste keer aan de frontlinie was ik gekleed in een zwart t-shirt, dat heeft me alles behalve geholpen. Ik leerde the hard way dat de kleur zwart vooral gedragen wordt om een statement te maken. Je bent in die kleur direct herkenbaar als demonstrant. Ook leerde ik dat het dragen van een rugtas alles behalve handig is, ik besluit een heuptas mee te dragen met daarin alleen het hoognodige zoals mijn paspoort en een extra set batterijen voor mijn fotocamera.
‘Wij zijn allen Hongkongers’
In tijden als deze heerst er een voelbaar gevoel van samenhorigheid in Hong Kong. Normaliter leven de diverse bevolkingsgroepen die Hong Kong kent veelal afgescheiden van elkaar. Ongeveer 92% van de Hongkongse bevolking zijn etnische Chinezen, veelal afkomstig van de Zuid-Chinese provincie Guangdong. De tweede en derde grootste groep zijn de Tankas, een van oorsprong nomadisch vissersvolk, en de Hakka's die eeuwen geleden gevlucht zijn van Noord- naar Zuid-China en zich uiteindelijk vestigden in Hong Kong.
Vandaag zag ik veel saamhorigheid en eensgezindheid, er wordt geen onderscheid gemaakt tussen religie, ras of afkomst. Iedereen is een Hongkonger, “wij zijn allen Hongkongers”, hoor ik een groep demonstranten van etnische minderheden in het Kantonees, roepen.
‘Traangas doet enorm veel pijn, ook op meters afstand’
De meeste demonstraties in Hong Kong verlopen saamhorig en vreedzaam in het begin. Maar er is altijd een kantelpunt: het moment waarop de politie zich gewelddadig begint op te stellen. De politie schroomt niet om waterkanonnen, rubberkogels en traangas te gebruiken.
De politie waarschuwt van te voren wanneer er een traangas aanval afgevuurd wordt. De waterkanonnen en rubberkogels volgen zonder deze waarschuwing.
Direct na de waarschuwing over de traangas aanval nemen de betogers maatregelen, ze openen honderden paraplu’s om zich te beschermen. Ook worden er handschoenen aangetrokken, waarmee de betoger de kogels kan teruggooien.
De groep betogers is op weg naar het politiebureau, daar wordt het protest gevaarlijk.
De pers en hulpverlening, allen gekleed met zichtbare pers kleding, wordt niet gespaard. Op het moment dat ik me met een groep pers personen links van het politiegebouw wil begeven, wordt er traangas op ons afgevuurd. Ik probeer aan de traangas te ontkomen, met een gasmasker op blijk ik mij niet geheel te kunnen beschermen. Ik heb een t-shirt met korte mouwen aan, dit had ik beter niet kunnen doen. Het traangas prikt enorm op mijn huid en ik voel een intense pijn.
Inmiddels wordt er door de politie ingezet met bussen vol ME'ers. Het gebied voor het politiebureau, waar de betogers naar op weg zijn, wordt volledig afgezet. De betogers hebben zich na de traangas aanvallen opgesplitst en bevinden zich in de wijken voor het politiebureau.
De ironie: politieagenten verbergen hun identiteit om hun gewelddadig gedrag te maskeren
De politieagenten dragen geen identiteit badges meer, om hun privacy bij het uitvoeren van gewelddadig gedrag te kunnen waarborgen, mocht dit vastgelegd worden door een journalist. Hoé ironisch dat ook is. De politie arresteert willekeurig mensen, ook voorbijgangers die geen deel uitmaken van de demonstratie.
Politie ramt met bussen door de barricades om waterkanonnen af te vuren. Het afvuren van deze kanonnen wordt in de volksmond ook wel ‘smurfen’ genoemd. Waterkanon doet de realiteit namelijk geen eer aan; er wordt immers geen water afgevuurd. De kanonnen bevatten een chemische blauwe vloeistof die schadelijk is voor je lichaam. Je huid gaat ervan prikken en de chemische stof veroorzaakt dat je ervan moet hoesten.
Naarmate de dag verstrijkt wordt de sfeer grimmiger. Betogers worden argwanend, ze vertrouwen de mensen die met hun smartphones langs de weg staan niet. Ze vragen omstanders of ze de foto’s mogen zien en controleren of ze herkenbaar zijn. De omstanders lijken dit doorgaans niet vervelend te vinden, ze begrijpen de privacy gevoeligheid.
Fotografie staat op gespannen voet met privacy
Ik, als fotograaf, bevind me even in een persoonlijk conflict. Als fotograaf wil ik werk maken dat zo goed mogelijk de werkelijkheid weergeeft. Uit fotografisch oogpunt maak ik foto’s waarmee mogelijk de privacy van de persoon in het geding komt. Omdat ik geen werk wil maken waarmee de veiligheid van betogers en omstanders in het geding komt besluit ik de desbetreffende foto’s te verwijderen.
Onrust en onvoorspelbaarheid
De lokale bedrijven sluiten tijdig tijdens een protest, ook foodketens als de McDonalds sluit eerder dan normaal. De openbare metro neemt eveneens maatregelen en past de tijd van de laatste rit aan, zij stoppen om 22:00 al met rijden. Dit om ervoor te zorgen dat demonstranten niet met de metro kunnen reizen en het hen op die manier lastiger te maken deel te nemen aan een demonstratie. Daarnaast zijn metrostations zijn de laatste jaren het mikpunt van validisme geworden tijdens de demonstraties.
Er heerst onrust in de stad, mensen zijn bang dat banken en winkels sluiten. Ze hebben alvast voldoende voedsel ingeslagen voor als er eventueel een rel uitbreekt. Na de aanval met de ME’ers hoor ik mensen om versterking roepen. Ik zie eerste hulpverleners hun pas versnellen en betogers, die een traangas aanval hebben ondergaan, behandelen aan hun verwondingen. Ik zet mijn masker en helm op en snel mij om me aan te sluiten bij de betogers. Eenmaal aangekomen bij het politiebureau wordt de groep betogers verdeeld. Vanaf alle kanten van het politiebureau wordt traangas afgevuurd. Hulpverleners roepen mensen op zich weg te maken. Ouderen, kinderen en disabled personen proberen weg te komen voordat er een nieuwe aanval plaatsvindt.
Het is erg vermoeiend om je te midden van de demonstraties te bevinden. Je bent continue aan het rennen, probeert ondertussen diverse perspectieven vast te leggen op camera en je probeert jezelf niet in gevaar te brengen.
Ik besluit verder weg te lopen, richting het noorden van Nathan Road, de straat van het politiebureau. Ik ben moe, uitgeput en heb pijn.
Ik snel me naar mijn hotel, waar ik aangekomen in mijn hotelkamer, direct de douche inspring. Mijn kleren was ik ook, om van de chemische stoffen af te komen.
Gedoucht en wel ga ik op mijn hotelkamer liggen, ik kijk op mijn telefoon even op Twitter om de berichtgeving van de demonstratie te lezen. Ik besluit dan al snel om mijn Twitter uit te zetten. Al snel val ik in slaap.