Het heersende beeld over de hoofddoek valt nog steeds onder de noemer ‘onderdrukking’ en er lijkt maar één soort moslimvrouw te zijn. De meeste vrouwen dragen hun hoofddoek met trots, maar waarom zijn deze verhalen niet zichtbaar? Wat betekent de hijab (ofwel hoofddoek) voor de vrouwen die deze dragen? Welke hijab heeft een bijzondere betekenis voor hen? Fotograaf Ebru Adyin ging op pad om antwoorden te vinden.

Handenur Taspinar

“Dit is een van mijn favorieten. Als je je comfy wilt voelen op een dag, dan trek je toch bepaalde kleding aan? Dan weet je dat het je lekker zit en je ook goed gaat staan. Ik heb dat met deze sjaal, want met deze sjaal kan het nooit verkeerd gaan.

Ik zoek mijn sjaals echt op heel veel random plekken. Deze sjaal heb ik bijvoorbeeld gekocht bij de Bijenkorf. Wie koopt daar zijn sjaals? Niemand. Dat zijn meestal sjaals die je om je nek doet, maar ik vind dat juist mooi dat het dan unieker is. Mijn sjaals hebben niet een speciale waarde, maar ik vind het wel belangrijk dat ze van fijne materiaal zijn gemaakt en ook kwaliteit hebben. Ik kan niet elke sjaal omdoen, het moet aan een paar eisen voldoen. Het moet een originele kleur hebben, het moet goed passen bij mij en het moet van hele fijne stof zijn.

Ik bewaar niet veel… ik houd van minimalisme. Als ik een kledingstuk of hoofddoek al 1,5 jaar niet meer draag, dan doe ik het weg. Ik zie het stukje stof als de ‘zichtbare’ kant van de hoofddoek, waarbij ik het niet waard vind om daar veel emotionele waarde aan te hechten. Daarnaast komt de onzichtbare kant, de spirituele kant van de hoofddoek, ik investeer liever daarin.”

Honorata Ndirampeza

“In Zaltbommel wordt er jaarlijks de Internationale Vrouwendag georganiseerd. De voorzitter van de organisatie vroeg me of ik op die dag iets van mijn land wilde laten zien. Ik had een stof meegenomen en toen kwam er een vrouw kijken. Ze zei: “Dit is niet Afrikaans, dit wordt gewoon gemaakt in Nederland.” Ik dacht: ik moet volgend jaar echt een Afrikaanse stof hebben! Het jaar erop tijdens de Internationale Vrouwendag deed ik de opening en wilde ik mensen op mijn eigen manier verwelkomen. Ik kocht deze stof uit mijn land, Burundi, en maakte daar een rok, een bloesje en een hoofdkapje van. Ik draag nog een sjaal over mijn hoofdkapje heen.

Als ik hoofddoek draag dan moet het matchen met mijn kleding, het is een soort verslaving. Ik maak mijn kleding zelf, dus is dat wel makkelijk. Ik heb heel veel stofjes thuis liggen, die koop ik dan vaak op de markt in Helmond. Deze hoofddoek draag ik op bijzondere dagen, niet als ik naar de supermarkt ga. Wel op een feest, een bruiloft of als ik op bezoek ga. Als ik deze kleren en hoofddoek draag en ik loop op straat, dan kan iedereen zien dat ik Afrikaan ben. Ik ben trots op mijn afkomst. Dit is wat we dragen in mijn eigen land. Ik kan dan mijn identiteit laten zien.”

Lily Noor Indahsari

“Wit is mijn lievelingskleur. Het doet me ook denken aan een onbeschreven blad. Dat is hoe Allah ons heeft geschapen. Wit is ook een kleur wat terugkomt in mijn geloofsbeleving, bijvoorbeeld in de hadj, het licht van God en het Paradijs. Ik draag witte jurken en hoofddoeken vooral op speciale (religieuze) gelegenheden. Bijvoorbeeld tijdens het geboortefeestje van mijn kleinzoon Idris. Deze stijl qua hoofddoek doe ik ook alleen met speciale gelegenheden. Dagelijks draag ik hem simpel.

Ik ben grootgebracht bij een pastoor in een klooster in Indonesië. We gingen verhuizen en kwamen naast een moskee te wonen. Ik hoorde de azan (gebedsoproep) en was altijd heel ontroerd. Ik was heel nieuwsgierig naar wat het was en ging naar de moskee. Ik heb iemand ontmoet die mij heeft leren bidden en de Koran te lezen. Ik heb daarna de shahada (de geloofsgetuigenis) uitgesproken. Op dat moment was ik negen jaar. Uiteindelijk zijn mijn ouders ook bekeerd tot de islam.

De hijab is voor mij een vorm van overgave, want islam is overgave. Dit is iets tussen mij en Allah. Ik heb het nooit opgedrongen aan mijn dochters. Ik probeer een voorbeeld te zijn, zonder dat ik het opleg. “

Rhaida El Touny

“Ik heb deze hijab gekocht toen ik voor het laatst in Egypte was. Ik houd heel erg van de kleur mintgroen en vind deze hijab daarom heel erg mooi. Ik probeer de hijab een eyecatcher van mijn outfit te maken. Ik vind het leuk om te mixen en te matchen. Het haarclipje heb ik online gekocht en vind het leuk om ze met mijn hijab te combineren.

Het feit dat ik deze hijab in Egypte heb gekocht geeft een extra betekenis voor mij. Mijn ouders komen uit Egypte en afgelopen zomer was ik voor het eerst bij het graf van mijn vader, die drie jaar geleden overleden is. Die zomer heeft heel veel voor mij betekent.

Ik zie de hijab als mijn identiteit, het heeft mij gevormd als persoon en ik voel mij er sterker en krachtiger in.”

Sati Karakaya

“Deze hoofddoek draag ik alleen tijdens speciale gelegenheden. Ik heb hem ooit laten maken voor de bruiloft van mijn neefje. Ik heb hem ook gedragen op de bruiloft van mijn andere neefje. Ik droeg deze hoofddoek toen mijn dochter het huis uitging op haar bruiloft. Ik heb het ook gedragen toen haar hand werd gevraagd werd, dus vandaar dat ik deze hoofddoek associeer met bijzondere momenten.

Dit ook mijn lievelingskleur. Deze kleur vond ik altijd wel bijzonder, maar door het te dragen van deze hoofddoek krijgt het steeds meer een gevoel. Door de momenten dat je hem draagt, bouw je een geschiedenis op met een hoofddoek. Ik zou willen dat deze hoofddoek naar mijn dochters gaat. Of ze hem nou wel of niet dragen. Het heeft voor mij wel een hele bijzondere betekenis, maar dat heb ik ook met een bepaalde tas of een andere hoofddoek. In één flits komen alle herinneringen naar boven: alle mooie momenten, de bruiloften, mijn familie.

De hoofddoek is mijn persoonlijkheid, het maakt mij compleet. Alhoewel er andere dingen in de islam belangrijker zijn, zoals de vijf zuilen, dan vind ik het alsnog belangrijk om mezelf naar buiten presenteren van: dit ben ik. Dit ben ik en ik ben compleet. Niet zozeer om te laten zien dat ik moslima ben. Wat ik wel door de jaren heen heb gemerkt is dat de buitenwereld een bepaald oordeel heeft over jou. Als ze het durven uit te spreken, dan is dat vaak onderdrukking. Ik vind het persoonlijk juist een kracht, vooral in deze maatschappij. Durf een hoofddoek te dragen en durf jezelf te zijn, dat is juist krachtig. Want de meerderheid van de vrouwen draagt geen hoofddoek, dus je zit in een uitzonderlijke positie.

Mijn achtergrond is onze allereerste bijzondere aankoop voor ons huis, alweer 25 jaar geleden. Een Turks tapijt, wat we als kunst hebben hangen in ons huis. Ik krijg een thuisgevoel als ik naar dit tapijt kijk.”

Ebru bracht voor haar fotoserie 21 vrouwen uit heel Nederland in beeld. De redactie van Lilith maakte een selectie van haar verhalen, de complete fotoserie vind je hier.

Genoten van dit artikel? Word ‘friend’ van Lilith en support onze journalistieke en feministische platform.
Enjoyed this article? Become our friend and support us.

Hijabverhalen- een fotoserie en verhalen over de hijab

Handenur Taspinar

Honorata Ndirampeza

Lily Noor Indahsari

Rhaida El Touny

Sati Karakaya