Racisme, discriminatie, machtsmisbruik en falend leiderschap bij de politie
Racisme en discriminatie bij de politie is een groot probleem. Dat wisten we al. Maar in de KRO-NCRV documentaire ‘De Blauwe Familie’ – gemaakt door Maria Mok en Meral Uslu, in samenwerking met Controle Alt Delete – blijken de zaken nog huiveringwekkender dan gedacht. In deze documentaire vertellen zes (voormalige) agenten, een advocaat en een vakbondsleider over de interne cultuur bij de politie. Ze leggen een patroon bloot van racisme, discriminatie en pestcultuur binnen de ‘blauwe familie’. Klachten over pestgedrag of racisme worden niet alleen weggewuifd, slachtoffers zélf krijgen te maken met méér pesterijen en uitsluiting, simpelweg omdat ze tegen de groep ingaan en het probleem benoemen. Lilith Magazine mocht de documentaire zien en deelt vanwege het belang van een dergelijk document - ondanks onze publicatiebreak - wat fragmenten.
In het NPO Radio 1-programma Spraakmakers reageert Martin Sitalsing, politiechef Midden-Nederland (en portefeuillehouder diversiteit) op de documentaire. Hij erkent hierin dat racisme bij de politie een structureel probleem is. Eén van de zaken die duidelijk wordt in de documentaire is dat werken bij de politie voor mensen van kleur een onveilige situatie is. Sitalsing erkent zelf ook dat hoewel de politie al jaren probeert te diversificeren, dit nog steeds niet lukt.
Het is verre van de eerste keer dat het racisme bij de politie wordt aangekaart, al is het wel de eerste keer dat agenten met naam en toenaam het structurele probleem illustreren. Maar vorige week vond bijvoorbeeld de rechtszaak plaats die Fatima Aboulouafa tegen de politie spande. Aboulouafa is de oud-politiechef dankzij wier optreden de racistische appjes van agenten aan het licht zijn gekomen. Nadat ze intern melding had gedaan van de appjes, waarin agenten zichzelf onder meer Marokkanenverdelgers noemden, werd de klacht niet opgepakt. Ze besloot op haar privé Instagram discriminatie, racisme en machtsmisbruik bij de politie aan te kaarten, in de hoop het zo bespreekbaar te kunnen maken. Een aantal media pikten dit op, er volgt een onderzoek – waaruit blijkt dat tien Haagse agenten buitensporig geweld bij arrestaties gebruikten – maar in the long run is het Aboulouafa die het veld moest ruimen. Na overplaatsing wil haar nieuwe leidinggevende toch niet liever niet met haar werken uit angst voor een slechte naam: wat als men straks denkt dat diens korps racistisch is, dat de klachten van Aboulouafa over diens team gaan?
Het beeld dat opdoemt – ook uit de documentaire – is dat er binnen het korps geen ruimte is voor dissidentie, hoezeer je het gelijk en het recht (Artikel 1) ook aan je zijde hebt. Dat is, zeker gezien de taak van de politie, een uitermate kwalijke zaak.
Maandag 23 mei om 20.25 op NPO2: de Blauwe Familie. Een docu over racisme, discriminatie, machtsmisbruik en falend leiderschap bij de politie die iedereen moet zien. De blauwe familie is geregisseerd door Maria Mok en Meral Uslu en geproduceerd door Mok & Uslu BV in samenwerking met KRO-NCRV en Controle Alt Delete.